Energie zonder grenzen
Het rapport New lines of defence: how interconnectors keep the lights on (Ember, 2025) onderzoekt hoe grensoverschrijdende stroomverbindingen – interconnectors – essentieel zijn voor de stabiliteit van het Europese elektriciteitsnet. In een energiesysteem dat steeds afhankelijker wordt van wind en zon, zorgen deze verbindingen ervoor dat landen energie kunnen delen, pieken kunnen opvangen en black-outs voorkomen. Ember laat zien dat verdere uitbreiding van interconnectie noodzakelijk is om de betrouwbaarheid, betaalbaarheid en duurzaamheid van de Europese stroomvoorziening te waarborgen. Deze samenvatting is met behulp van AI gemaakt.
Interconnectors – hoogspanningskabels (HVDC of AC) tussen landen – fungeren als de ‘veiligheidsklep’ van het Europese elektriciteitssysteem. Ze maken het mogelijk dat landen overschotten exporteren en tekorten importeren, waardoor het net stabiel blijft bij schommelende productie uit hernieuwbare bronnen. Dit verhoogt de leveringszekerheid, verlaagt kosten en voorkomt dat fossiele back-ups nodig zijn.
Europa is verdeeld in verschillende synchrone zones, die elk een stabiele frequentie aanhouden. Interconnectors verbinden deze zones via gecontroleerde DC-lijnen. Volgens Ember helpen deze verbindingen niet alleen bij het balanceren van energie, maar ook bij het verminderen van prijsschommelingen en het voorkomen van storingen. Een sprekend voorbeeld is de uitval van de Poolse kolencentrale Bełchatów in 2021, waarbij interconnectors een grotere stroomuitval voorkwamen door noodimporten te faciliteren.
Het rapport signaleert echter ook knelpunten. Veel interconnectoren zijn al zwaar belast en uitbreiding verloopt traag door technische beperkingen, complexe regelgeving en hoge investeringskosten. Zonder extra capaciteit dreigt het Europese net in de toekomst te kampen met inefficiënties, prijsvolatiliteit en verminderde betrouwbaarheid.
In Ember’s toekomstscenario’s is een verdubbeling van interconnectiecapaciteit tegen 2040 noodzakelijk om de energietransitie te ondersteunen. Alleen met voldoende verbindingen tussen landen kan Europa een stabiel, betaalbaar en duurzaam elektriciteitssysteem behouden. Interconnectors zijn daarmee letterlijk en figuurlijk de aders van een toekomstig geïntegreerd Europees energiesysteem.
Onderstaand infographic is gegenereerd door ChatGPT
Bronvermelding
New lines of defence: how interconnectors keep the lights on. Ember, september 2025.
Afbeeldingen: Ember (2025) en Europese netkaarten (open bronnen).
Nawoord webmaster
Bovenstaand rapport geeft achteraf het DESERTEC idee alsnog gelijk: “Knoop alle duurzame elektriciteit aan elkaar van Oost naar West en van Noord naar Zuid.” Als je ook de Sahara er bij betrekt wordt het nog voordeliger en stabieler. Inmiddels is het Desertec idee geëvolueerd naar een completer energiesysteem waarin Waterstof de hoofdrol speelt. Bovendien ligt het initiative nu bij de lamden va het van het Midden-Oosten en noord Afrika in plaats van bij Europa
